Afleiding belangrijke oorzaak bij aanrijdingen op werk

Afleiding door focus op werktaak vaker het geval bij aanrijdingen dan afleiding door bijvoorbeeld smartphones.

Aanrijdingen op de werkplek vinden vaak plaats als de bestuurder de voetganger niet zag of omdat de voetganger het voertuig niet zag of hoorde. Bij de ongevallen waarbij afleiding een rol speelde, was bij driekwart van de gevallen de voetganger afgeleid. Dit blijkt uit onderzoek van het RIVM naar aanrijdingen tussen voertuigen en personen op de werkplek.

Uit een analyse van ernstige arbeidsongevallen uit de periode 2012 - 2018 waarbij afleiding een rol speelde, blijkt dat bij driekwart van de vijftig gevallen de aangereden voetganger was afgeleid. De bestuurder was afgeleid bij ongeveer de helft van de aanrijdingen. Het gaat om arbeidsongevallen op de werkplek. Dat kan zowel op de bedrijfslocatie als op een werkplaats zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een magazijnmedewerker wiens voet verbrijzeld werd door een heftruck, of een wegwerker die werd aangereden door een veeg- en zuigwagen.

Afleiding door focus op werkzaamheden

Uit het onderzoek blijkt dat cognitieve en visuele afleiding het vaakst voorkomen. Mensen kunnen bijvoorbeeld afgeleid worden op het werk als zij een obstakel op hun pad hebben, rommel op de grond zien of zij concentreren zich op hun taak. Hierdoor merken ze veranderingen in de omgeving, zoals een passerende voetganger of een naderend voertuig, niet op.

Opvallend aan het onderzoek is dat mensen op het werk de afleiding niet vrijwillig lijken op te zoeken. Dit is anders bij ongevallen op de openbare weg, waarbij bestuurders er soms zelf voor kiezen om afleiding te zoeken, bijvoorbeeld op hun smartphones. Bij aanrijdingen op het werk blijkt dat de afleiding onderdeel is van de werkomgeving of werkzaamheden. Medewerkers worden als het ware gegrepen door de bron van afleiding of zij concentreren zich op de uitvoering van hun taak.

Gevaarlijke situaties voorkomen

Afleiding is niet te voorkomen, omdat mensen niet de hele dag honderd procent alert kunnen zijn. Het is daarom belangrijk bij maatregelen te kijken naar wat werknemers in de praktijk doen en minder uit te gaan van wat mensen zouden moeten doen. Daarom adviseert het RIVM om kritisch naar de werkprocessen te kijken om gevaarlijke situaties te vermijden. Zorg er bijvoorbeeld voor dat voetgangers niet in de buurt van voertuigen komen in een gebied waar zowel de bestuurder als de voetganger zich moeten concentreren op hun taak.

Bron: RIVM

De praktijk