Gezond en productief door ergonomie

Een ergonomische inrichting van werkplekken, gericht op gezondheid, flexibiliteit en efficiëntie, is samen met een vraaggestuurd flow proces een absolute voorwaarde om de Nederlandse maakindustrie concurrerend te houden.
Een Technologiecluster van vijf bedrijven en TNO toonde aan dat die combinatie werkt: een investering in ergonomie is geen kostenpost, maar verhoogt de productiviteit en verlaagt de belasting van medewerkers.

Aqualectra, Brink Climate Systems, Contour, Eleq en Merford Cabins gingen samen met TNO aan de slag om hun productiewerkplekken te optimaliseren. In het Technologiecluster droeg TNO ergonomische kennis over en reikte in individuele sessies concrete handvatten aan om bestaande werkplekken te optimaliseren en in de toekomst optimale werkplekken te realiseren. De deelnemers aan het cluster kwamen bovendien enige keren bij elkaar om ervaringen uit te wisselen en om kritisch naar elkaars processen en werkplekinrichting te kijken.

Voor het verlagen van de lichamelijke belasting richten bedrijven zich dikwijls op een gedragsverandering van de werknemer. TNO-er Frank Krause benadrukt dat het bijsturen van bewust gedrag lastig is omdat veel gedrag een min of meer logisch gevolg is van de totale werksituatie. Daarom moet bij het ontwerp van werkplekken de aandacht onder andere gericht worden op de organisatie van het werk, de hulpmiddelen en de wijze van aanleveren van onderdelen door toeleveranciers. Dat maakt de invloed van gedrag zo klein mogelijk. Krause: ‘Door een juiste werkplekinrichting kun je het gewenste gedrag uitlokken.’

Houding en beweging
Belangrijke instrumenten die kunnen worden ingezet om een werkplekontwerp te ondersteunen zijn de TNO-tools Ergomix en APLE (Automatic Physical Load Evaluation). Met de Ergomix, een systeem waarmee gebruikers en hun toekomstige werkomgeving worden samengevoegd, kunnen al in een vroeg stadium de belangrijkste knelpunten worden vastgesteld. De APLE evalueert de fysieke belasting met behulp van een sensormeetpak en de belangrijkste richtlijnen voor fysieke belasting. De analyses geven bedrijven snel een objectief inzicht in de taken die risicovolle houdingen en bewegingen met zich meebrengen en waar de verbetermogelijkheden liggen.

Technologiecluster
TNO’er Tim Bosch begeleidde het Technologiecluster, dat voor een grote groep collega-bedrijven uit de maakindustrie werd afgesloten met een bijeenkomst bij BMA Ergonomics. BMA heeft ergonomie zowel in de naam als in de bedrijfsfilosofie.

Samen met TNO is een eerste concept ontwikkeld van een slimme kantoorstoel. Deze Axia Smart Chair registreert zitgedrag en waarschuwt als iemand te lang in dezelfde of in een ongunstige houding zit. BMA richtte het eigen productieproces natuurlijk ook ergonomisch verantwoord in. Bosch: ‘Uit een evaluatie met APLE die we recent bij BMA deden, bleek dat er geen noemenswaardige ergonomische knelpunten zijn. De medewerkers rouleren regelmatig over werkplekken, die werkplekken zijn instelbaar en er ligt op de taak afgestemd gereedschap.’

Efficiëntie
Ergonomisch advies van TNO gaat vaak samen met advies over het efficiënt inrichten van werkplekken. Bosch: ‘Merford Cabines ontwikkelt en produceert kraancabines met daarin een ergonomisch verantwoorde machinistenstoel. Het bedrijf assembleerde de stoelen in onderdelen in de cabine. De medewerkers werkten daardoor in ongunstige houdingen en moesten veel tillen. Samen met TNO heeft Merford een systeem ontwikkeld, waarbij de stoel zonder tilhandelingen in zijn geheel in de cabine wordt geschoven en na kanteling wordt bevestigd en afgemonteerd. Dat is ergonomisch veel beter en het verkort de doorlooptijd van een complete cabine. Zo zie je dat efficiency en ergonomie goed samengaan. Aandacht voor ergonomie is geen kostenpost, maar vermindert de fysieke belasting en verhoogt de productiviteit.’

Informatiebijeenkomst voor MKB
TNO organiseert op 14 november samen met Syntens een workshop bij Merford Cabines in Groot Ammers. Daar vertelt TNO meer over het bovenstaande en delen de deelnemers uit het technologiecluster hun ervaringen. Belangstellenden uit het MKB zijn welkom.

Bron: TNO.nl

Duurzame inzetbaarheid