Gemeenten moeten meer doen tegen agressie en geweld

Een aantal gemeenten neemt nog steeds te weinig maatregelen om agressie en geweld in hun publieksruimten te voorkomen. Andere instellingen als UWV, IND, Reclassering Nederland en Raad voor de Kinderbescherming doen het aanzienlijk beter. Dit blijkt uit een onlangs gehouden vervolgonderzoek van de Inspectie SZW.

Vervolgonderzoek I-SZW
De Inspectie SZW heeft in de periode 2010 tot 2012 intensieve controles verricht bij diverse organisaties in de publieke sector. Reden was de ernst en omvang van agressie en geweld in de sectoren met een publieke taak. Het specifieke programma ‘Agressie en geweld’ van de Inspectie liep tot 2012. Gezien de hoeveelheid overtredingen die toen werden geconstateerd, besloot de Inspectie om van oktober 2012 tot maart 2013 een vervolgonderzoek te doen. Dit vervolgonderzoek vond plaats in die organisaties waar eerder overtredingen waren geconstateerd. De resultaten geven een beeld van de naleving bij de geïnspecteerde organisaties en zijn niet representatief voor de hele sector.

De Inspectie constateert dat vrijwel alle organisaties maatregelen nemen om hun werknemers zoveel mogelijk te beschermen tegen agressie en geweld. Maatregelen als inventarisatie van mogelijke risico’s, agressieprotocol, training, incidentenregistratie en daderaanpak.

Grote verbetering bij IND en Reclassering
De geïnspecteerde locaties van de IND, Reclassering Nederland en Reclassering Leger des Heils waren allemaal in orde. Bij de Raad voor de kinderbescherming en het UWV, zijn nauwelijks nog overtredingen geconstateerd. De getroffen maatregelen in deze organisaties zijn op centraal niveau ontwikkeld. Ook de implementatie wordt centraal uitgevoerd en aangestuurd.

Geen landelijke aansturing
Anders is dit bij de gemeenten, waar geen sprake is van een landelijke aansturing. Elke gemeente  kan haar eigen beleid voeren en maatregelen nemen.  In de praktijk ontstaan grote verschillen tussen de gemeenten en zelfs tussen afdelingen van gemeenten, aldus de Inspectie.

Bij 41 gemeenten waar al eerder sprake was van overtredingen, heeft de Inspectie 59 locaties van sociale diensten bezocht.  Bij 23 van de 59 onderzochte locaties (39%) zijn 44 overtredingen geconstateerd. Opmerkelijk is dat er nu veelal sprake was van andere overtredingen dan bij eerdere controles. Het schortte vooral aan voorlichting, instructie en training en een goed werkend alarmeringssysteem en -procedure. Bij vijf locaties werden dezelfde overtredingen geconstateerd als bij de inspecties in 2010. Deze gemeenten hebben een boeterapport ontvangen.

Gebrek aan voorlichting en training
Daarnaast werden 99 publieksbalies geïnspecteerd bij 46 gemeenten. Bij 55 van deze gemeentebalies (55%) zijn in totaal 119 overtredingen geconstateerd. Ook hier was te weinig aandacht voor voorlichting en training en het functioneren van het alarmeringssysteem. Bij balies van drie gemeenten werden dezelfde overtredingen geconstateerd als in 2010 en werd een boeterapport opgemaakt.

Helft gemeenten schiet nog tekort
De Inspectie constateert ten opzichte van het onderzoek in 2010, dat nog steeds meer dan de helft van de destijds geïnspecteerde gemeenten het beleid ten aanzien van agressie en geweld niet voldoende op orde heeft.

In 2014 zullen de organisaties waar overtredingen zijn geconstateerd opnieuw geïnspecteerd worden. Bij hernieuwde overtredingen maakt de Inspectie SZW opnieuw boeterapporten op. Bij de gemeenten die nu beboet zijn, zal dit tot dubbele boetes leiden. De harde aanpak is nodig om te zorgen dat werkgevers op zo kort mogelijke termijn afdoende maatregelen doorvoeren.
Meer informatie

Factsheet Agressie en geweld in de publieke sector | 2013 | pdf-document | 228 kB

Preventie en beleid