Werkgevers controleren personeel illegaal op drugsgebruik

Bij een drugstest wordt speeksel van werknemers afgenomen. Het speeksel wordt gecontroleerd op de aanwezigheid van werkzame resten van onder andere alcohol, amfetamine, marihuana en kalmerende middelen.

Honderden werkgevers testen hun personeel op drugsgebruik, terwijl de privacywet dat niet toestaat. Dat bericht Trouw op basis van onderzoek van journalistiek platform Investico. Het controleren op drugsgebruik is vanwege de privacywet onder beperkte voorwaarden toegestaan. Wettelijk mogen werkgevers onder andere alleen piloten, machinisten en politieagenten in werkverband op drugsgebruik testen. Het ministerie van Sociale Zaken werkt sinds vorig jaar aan verruiming van de regels. Er wordt een conceptwet ontwikkeld om periodiek testen bij bedrijven in de chemische sector toe te staan.

De speekseltesten worden afgenomen door commerciële testbedrijven en in sommige gevallen zelfs door eigen personeel. Bij een drugstest wordt speeksel van werknemers afgenomen. Het speeksel wordt gecontroleerd op de aanwezigheid van werkzame resten van onder andere alcohol, amfetamine, marihuana en kalmerende middelen.

Privacywetgeving

Testen op drugs is vanwege de privacywet slechts onder zeer beperkte voorwaarden toegestaan. Wettelijk mogen alleen chauffeurs, schippers, machinisten en piloten in werkverband getest worden op drugsgebruik. Binnen een bedrijf mag alleen de bedrijfsarts een test uitvoeren, waarna de uitslag valt onder het medisch beroepsgeheim. Er zijn veel praktische mogelijkheden die werkgevers hebben om de risico’s van middelengebruik in hun bedrijf te minimaliseren.

Het ministerie van Sociale Zaken werkt sinds vorig jaar aan verruiming van de regels. Op advies van de staatssecretaris van SZW wordt er gewerkt aan een conceptwet om periodiek testen bij bedrijven in de chemische sector toe te staan. Het kabinet vindt dat veilig werken in bedrijven met chemische stoffen, vooral de BRZO-bedrijven, meer prioriteit moet krijgen- en dus beter wettelijk geregeld moet worden.

Werkgevers die illegaal drugstest afnemen bij hun medewerkers houden zich ook niet in alle gevallen aan het medisch beroepsgeheim. Drugstestproducent Dräger ziet de verkoop van zijn testkits al jaren toenemen in Nederland. Jaarlijks worden er tot zeventigduizend drugstesten van Dräger afgenomen. Afnemers zijn bakkerijen, visinkopers en zorginstellingen.

Arbeidsmigranten

Zware werkomstandigheden lijken amfetaminegebruik bij voornamelijk arbeidsmigranten te bevorderen. Met name arbeiders met een Oost-Europese achtergrond die op flexibele contracten repetitief werk verrichten, grijpen regelmatig naar speed, vertellen hulpverleners aan Investico. De tests wijzen uit dat er met name veel drugs gebruikt wordt door arbeidsmigranten, die zwaar en eentonig werk moeten verrichten.

Uit een steekproef bij een bedrijf dat vlees verwerkt bleek dat vijf procent van het geteste personeel harddrugs had gebruikt. Poolse werknemers die Investico sprak, bevestigden dat er vooral veel speed gebruikt wordt. Ze kunnen sneller hun werk doen en dat zou door hun werkgever worden beloond.

Bron: Trouw

De praktijk